نشستی با حضور ناصر جاهدنیا، مدیرعامل بنیاد ملی پویانمایی ایران، حمیدرضا مؤمنیان، رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه کاشان، مرتضی والیزاده، رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کاشان، میثم نمکی، رئیس ادارۀ فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشان و جمعی از تهیهکنندگان انیمیشن این شهر، در راستای اجرای رویداد «پیچینگ انیمیشن ایران» برگزار شد.
ناصر جاهدنیا، مدیرعامل بنیاد ملی پویانمایی ایران در این جلسه، پویانمایی را صنعتی پیشروتر از برخی صنایع کشور خواند و گفت: نشانۀ آن تولید مجموعههای انیمیشنی برای پلتفرمهای بینالمللی در داخل ایران است. هماکنون در شهرهایی چون کاشان، غرب و شمالشرق و جنوب کشور استودیوهایی فعالاند که تولیدات خارجی انجام میدهند. از نظر فناوری و مهارت تولید، هیچ کمبودی در کشور وجود ندارد، اما آنچه مانع بهرهگیری از این ظرفیتها در قالب محتوای داخلی شده، نبود زبان مشترک میان فعالان اکوسیستم پویانمایی و سیاستگذاران است.
وی با تاکید براینکه تمرکزگرایی در تهران نیز سبب شده بسیاری از استعدادهای استانی دیده نشوند و فرصت ورود به عرصۀ تصمیمگیری را نیابند، اظهار کرد: در برنامۀ پیچینگ انیمیشن ایران، ما قصد نداشتیم چرخ را از نو اختراع کنیم، بلکه با الهام از مدلهای بینالمللی به دنبال رفع تبعیضها و طراحی شیوههای عادلانه سرمایهگذاری هستیم. ما سراغ الگوی آمریکا نرفتیم که بیش از ۶۰ درصد گردش مالی انیمیشن جهان را در اختیار دارد، بلکه الگوهای نزدیکتر به کشور خودمان مانند فرانسه، کره جنوبی، چین و ترکیه را بررسی کردهایم.
مدیرعامل بنیاد ملی پویانمایی ایران درباره مفهوم پیچینگ (ارائه طرح و ایده به سرمایهگذاران) توضیح داد: در اغلب کشورهای صاحب صنعت، رویداد پیچینگ انیمیشن بهعنوان بستری برای ارتباط مستقیم تولیدکنندگان و سرمایهگذاران برگزار میشود. در این رویدادها، فعالان صنعت در یک بازۀ دو تا سهروزه، پروژههای خود را به سرمایهگذاران معرفی میکنند. کاشان نیز تجربه برگزاری این رویداد را دارد و این فرصت حتی برای تعامل میان بخش خصوصی و نهادهای دولتی نیز فراهم میشود.
بحران انیمیشن در نبود تفکر اقتصادی، نه سرمایۀ مالی
جاهدنیا افزود: یکی از فرصتهای مهمی که این رویداد فراهم میکند، تغییر در مدلهای سرمایهگذاری و قراردادها است. تلاش ما بر این بوده که قراردادهای سفارشی را به مدلهای سرمایهگذاری تبدیل کنیم. نبود منابع مالی مشکل اصلی صنعت انیمیشن ایران نیست، بلکه نحوۀ هزینهکرد منابع است. در جهان، اکران انیمیشن تازه آغاز مسیر درآمدزایی است. نمونۀ بارز آن، انیمیشن «ریو» است که پس از اکران، شمار گردشگران آن شهر چندین برابر و موجب رونق صنایع جانبی از جمله گردشگری، صنایعدستی و تولید اسباببازی و نوشتافزار شد.
وی با تأکید بر لزوم رشد طبیعی اکوسیستم پویانمایی گفت: مدل توسعۀ این صنعت باید بهصورت طبیعی و درونزا شکل گیرد تا پس از آن حمایتهای حاکمیتی معنا پیدا کند؛ مشابه آنچه اکنون در کاشان در حال وقوع است. بنیاد ملی پویانمایی قصد دارد تمرکز خود را بر توسعۀ این ظرفیتها در استانها، بهویژه در کاشان قرار دهد که نیازمند همت و حمایت جدی در سطح محلی است.
مدیرعامل بنیاد ملی پویانمایی ایران با اشاره به ساختار برگزاری این رویداد، اظهار کرد: رویداد پیچینگ فرصتی برای دیده شدن ظرفیتهای استانی است، نه برای معرفی بنیاد. در ترکیب هیات ارزیابان نیز تلاش میکنیم از افرادی استفاده کنیم که نقش راهنما و مشاور دارند و با تیمها پیش از برگزاری رویداد همکاری و آموزشهای لازم را ارائه میکنند تا هنگام ارائۀ ۲۰ دقیقهای، پروژهها بهدرستی معرفی شوند.
جاهدنیا دربارۀ وظایف بنیاد ملی پویانمایی نیز عنوان کرد: بخش نخست وظایف بنیاد شامل آموزشهای پیش از برگزاری رویداد، یعنی آموزشهایی هم برای تولیدکنندگان و هم برای سرمایهگذاران است، هدف از این آموزشها انتقال دادههای تخصصی نیست، بلکه آشنایی سرمایهگذاران با ظرفیتهای صنعت انیمیشن و انواع مدلهای سرمایهگذاری در این حوزه است.
وی با تاکید براینکه وظیفۀ اصلی بنیاد پس از پایان پیچینگ و در زمان عقد قراردادها و پیگیری سرمایهگذاریها آغاز میشود، گفت: یکی از آسیبهای پیچینگهای پیشین، فقدان پیگیری ارتباط میان تولیدکنندگان و سرمایهگذاران پس از پایان رویداد بود. در این راستا، ما با وزارت علوم، معاونت علمی ریاستجمهوری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات همکاری داریم تا بخشی از ریسک پروژهها را برعهده گیریم و زمینۀ ورود سرمایهگذاران بخش خصوصی را فراهم کنیم.
مدیرعامل بنیاد ملی پویانمایی ایران در بخش دیگری از سخنان خود اعلام کرد: رویدادهای امسال در دو بخش برگزار میشود؛ نخست، پیچینگ عمومیتر شامل انیمیشنهای تجربی و خلاقانه که نقش مهمی در موفقیتهای اخیر بینالمللی انیمیشن ایران از جمله دریافت جایزه اسکار، داشتهاند. بخش دوم به سریالها و آثار سینمایی اختصاص دارد که بهدلیل سرمایهگذاری سنگینتر، در سطح محدودتری برگزار میشود.
تولید آزمایشی پیش از سرمایهگذاری؛ رویکرد تازه در صنعت انیمیشن
جاهدنیا دربارۀ هدف این برنامه افزود: در بنیاد ملی پویانمایی، برای کاهش ریسک سرمایهگذاری، بهجای تولید کامل یک مجموعه ۲۶ قسمتی، تنها یک قسمت آزمایشی یا اپیزود پایلوت تولید میکنیم تا پس از پخش در تلویزیون یا پلتفرمها، بازخوردها را بررسی و دربارۀ سرمایهگذاری نهایی تصمیمگیری کنیم. بسیاری از سریالهای مطرح جهان از چنین مدلی آغاز شدهاند؛ مانند مجموعۀ «ساوث پارک» (South Park) که اکنون از موفقترین نمونهها است.
وی خاطرنشان کرد: در حوزۀ سینما نیز همین رویکرد دنبال میشود. ابتدا روی نسخۀ متحرک خطی داستان (Story Reel) سرمایهگذاری میکنیم تا سرمایهگذاران و پخشکنندگان بتوانند روایت داستانی اثر را مشاهده کنند و دربارۀ ادامۀ همکاری تصمیم بگیرند.
دستیابی انیمیشن ایرانی به سهم ۲۵ درصدی از گیشه سینما
مدیرعامل بنیاد ملی پویانمایی ایران سهم انیمیشن ایرانی در فروش گیشۀ سینماهای کشور را اعلام کرد و گفت: این سهم اکنون به حدود ۲۵ درصد رسیده و این موفقیت بزرگی است؛ بهگونهای که از سال ۱۴۰۱ تاکنون، هر روز در سینماهای کشور یک انیمیشن ایرانی روی پرده داشتهایم.
جاهدنیا محتوا را عامل اصلی موفقیت در فروش آثار برشمرد و اظهار کرد: سه عامل تکنیک، گرافیک و محتوا در کنار هم اهمیت دارند، اما ۷۰ درصد تأثیرگذاری مربوط به محتوا است. رویداد پیچینگ نخست با توجه به گستره موضوعی خود، اهمیت بیشتری دارد و مبنای پیچینگ دوم قرار میگیرد. هدف ما این است که این جریان بهصورت سالانه تداوم یابد و به تدریج فاصلۀ زمانی بین برگزاری دو رویداد به شش ماه کاهش یابد تا انسجام بیشتری در صنعت انیمیشن ایران ایجاد شود.